این فایل، یک فایل آموزشی درسی نیست. حتی یک مصاحبه در رابطه با مذاکره هم نیست. یک گفتگو و یک سوغات از سفر من به کویر است. و خواستم آن را برای شما شنوندگان رادیو مذاکره بیاورم. من یک برنامه آموزشی دارم به نام سفر به جهنم. و افرادی که در زندگیشان با مشکلات جدی مواجه می شوند را همراه خودم به جایی در دل طبیعت می برم.

به دور از تعلقات مادی. و با همدیگر درباره نحوه مواجهه با مشکلات صحبت می کنیم و همدلی و همراهی می کنیم. تا به حال دوبار این برنامه را در حاشیه کویر مرکزی ایران انجام دادم. در جایی به نام کمپ کویری متین آباد.

یک بار فرصتی پیش آمد که با بنیانگذار آن مجموعه ملاقات کنم. فردی به نام مهندس واقفی. شخصی که با سرمایه شخصی خودش یک مجموعه کویری با استانداردهای روز دنیا را تاسیس کرده. در حالی که می توانست این پول را در شهرهای بزرگ یا سرمایه گذاری در ملک انجام دهد و چندین برابر آن پول را برداشت کند. سعی کرده گوشه ای از خاک کشور را آباد کند و محلی توریستی بسازد. که بتوانیم در مقابل توریست های خارجی افتخار کنیم و به خودمان ببالیم که چنین کمپی داریم. برای من حرف های زیادی زد. در مورد روستای متین آباد گفت که تنها روستای ایران است که روند مهاجرت به آن معکوس است. از شهرهای بزرگ مثل کرج، مردم در حال کوچ به متین آباد هستند. روستاییانی که با استانداردهای روز دنیا غذا می پختند و به توریست ها خدمات رسانی می کردند. علاقه مند شدند که زبان انگلیسی یاد بگیرند. کوچه ها و خیابان های تمیز روستا. مردم بافرهنگ این روستا، برخورد بسیار مودبانه داشتند.

صحبت کردن با مهندس واقفی شاید به صورت مستقیم درسی از مذاکره نداشته باشد اما درس های زیادی از امیدواری به همراه دارد و انگیزه زیادی در ما ایجاد می کند. مردی که سرمایه خودش را به دور از بازارهای متعارف سرمایه در دل بیابان های این کشور هزینه می کند تا ما کشورآبادتری داشته باشیم. امیدوارم این سوغات برای شماهایی که همراه من نبودید جذاب و مفید باشد. با هم به این گفتگو گوش می کنیم.

دکتر شعبانعلی: آقای واقفی ما حدود دو سال هست که در مجموعه شما رفت و آمد می کنیم ولی اولین بار است که توانستیم با شما ملاقات کنیم. من زمانی که از یکی از شرکت های گردشگری در مورد متین آباد پرسیدم، به من گفتند اگر تصمیم داری به جایی مسافرت کنی که استانداردهای روز دنیا را داشته باشد، متین آباد را انتخاب کن. اتفاق عجیبی که افتاد این بود که ما متوجه شدیم این کار توسط بخش خصوصی و بدون حمایت رسمی دولت اداره می شود. اگر امکان دارد در مورد امکانات مجموعه و اینکه شما چه کارهایی انجام دادید و چرا انجام دادید، برای ما صحبت کنید.

مهندس واقفی: شما خیلی لطف دارید و اینکه برای دومین بار به اینجا آمدید نشان دهنده این هست که کار ما را تا حدودی قبول داشتید و این برای ما مایه دلگرمی و امیدواری است. عمده فعالیت ما ورود گردشگر از کشورهای مختلف به خصوص اروپا به ایران هست. اروپا به دلیل موقعیت جغرافیایی اش، یک منطقه سرسبز هست، و گردشگران عمدتا در کویر سوال می کردند که شما که قسمت عمده ای از خاک کشوتان را کویر تشکیل داده، چه استفاده هایی از آن می کنید؟ چه جذابیت هایی دارد؟ خب طبیعتا ما این افراد را به تماشای کویر می بردیم و برای اسکان شان و برای پذیرایی از آنان دچار مشکل می شدیم. مثلا طوفان های کویر که موجب می شد ماسه داخل غذا برود. و مشکلاتی از این قبیل. به ذهنمان رسید اقدامی انجام دهیم که هم برای گردشگران خارجی مفید باشد و هم مردم داخل کشور هم بتوانند از آن استفاده کنند. و در ضمن تا حدودی یک سری استانداردها و مسائل زیست محیطی در آن رعایت شود. اگر توجه کنید می بینید که به جنبه های نظافت و حفظ محیط زیست توجه کرده ایم. البته کار یه مقدار سخت بود. اینجا یک روستا بود. روستایی که دورافتاده ترین روستای شهرستان نطنز هست. این روستا یکی از روستاهای فوق العاده محروم بود و یکی از عواملی که ما اینجا را انتخاب کردیم محرومیت بیش از حدش بود. ما اهل شهرستان نطنز هستیم و نسبت به این منطقه احساس ادای دین می کردیم.

دکتر شعبانعلی: ساخت اینجا چه مدت طول کشید؟

مهندس واقفی: از زمانی ک جرقه ساخت چنین محلی خورده شد تا اتمام ساخت آن، پنج سال طول کشید.

دکتر شعبانعلی: میشه پرسید چه میزان سرمایه لازم داشت؟

مهندس واقفی:  بله، در حدود دو میلیارد و سیصد میلیون تومان سرمایه برای انجام این کار لازم داشتیم. که یک میلیارد آن تسهیلات بانک توسعه صاردات هست. به دلیل اینکه توریست به این محل مراجعه می کند. چون ما دلار وارد کشور می کنیم. بعنوان صادر کننده معکوس خدمات فعالیت انجام می دهیم.

دکتر شعبانعلی: شما خالص صادرات را انجام می دهید. یعنی صد در صدش ارز آوری هست.

مهندس واقفی: درسته. و به همین دلیل، دو الی سه دوره در دولت های مختلف ما مقام اول را در زمینه ورود گردشگر به کشور کسب کرده ایم.

دکتر شعبانعلی: آیا از طریق درآمد این کمپ ، توانستید تمام بازپرداخت به بانک را تامین کنید؟

مهندس واقفی: هنوز به این مرحله نرسیده ایم.

دکتر شعبانعلی: چون من شنیدم که شما نمی خواهید به هر قیمتی مشتری جذب کنید.

مهندس واقفی: بله. به دلیل اینکه از ابتدا تصمیم ما این بود که بر اساس حفظ محیط زیست فعالیت کنیم. مثلا از سلول های خورشیدی برای گرم کردن آب استفاده می کنیم بخاطر اینکه حتی الامکان از سوخت فسیلی کم تر استفاده کنیم. در اینجا شش هکتار مزرعه ارگانیک داریم که بدون استفاده از سم، اداره می شود. مواد غذایی را تا حد امکان در همین محل تهیه می کنیم. و این نکته را هم اضافه کنم که تمامی پرسنل مجموعه از اهالی همین روستا هستند.

دکتر شعبانعلی: شما به ما گفتید که اینجا جزو معدود روستاهایی هست که مهاجرت به آن معکوس است.

مهندس واقفی: بعد از راه اندازی این مجموعه ، با مسئولین بخشداری مشورت کردیم، به این نتیجه رسیدیم که اقشار مختلفی به این کمپ مراجعه خواهند کرد از جمله وزیر و مقامات دولتی و غیر دولتی، توریست های خارجی، گردشگر داخلی. به فکر رسیدگی و بهبود ظاهر روستا افتادیم . جوی های آب را سنگ فرش کردند. خود روستاییان با ما همکاری می کنند و خیابان ها و کوچه ها را تمیز می کنند. خودشان پیشنهاد دادند برای ما کلاس آموزش زبان خارجی برگزار کنید تا بتوانیم با توریست ها ارتباط برقرار کنیم. آشپزخانه ما در روستا هست و خانم ها غذا را تهیه می کنند و به کمپ می آورند. دلیلش این کار این هست که  داخل روستا باشند و فرصت رسیدگی به امور خودشان را هم داشته باشند.

دکتر شعبانعلی: شما در واقع سعی کردید در این روستا هم شغل و هم امید و هم انگیزه را زنده کنید.

مهندس واقفی: مردم ابتدا تصور می کردند ما در جستجوی گنج هستیم. الان واقعا آن گنج برای آنان پیدا شده و یک نقطه قوت و امیدی برای ادامه حیاطشان به وجود اورده ایم. ما در زمینه های عمرانی نیز به مردم روستا مشاوره می دهیم.

دکتر شعبانعلی: در این روستا چقدر قدرت چانه زنی دارید؟ آیا احداث چنین مجموعه ای موجب شده که بتوانید در ایجاد امکانات برای مردم روستا کمک کنید؟

مهندس واقفی: بله. مسئولین شهرستان به دلیل اینکه آنها هم احساس کردند این مکان، آبروی شهرستان و حتی آبروی استان است تصمیم دارند به توسعه و پیشرفت روستا کمک کنند. چنین مجموعه ای با این ویژگی ها حتی در کشور هم نداریم. ما حتی گریدهای خارجی از نظر مسائل زیست محیطی و رعایت مسائل اکوسیستم دریافت کرده ایم.

امشب قرار است نماینده مجلس در این کمپ مهمان ما باشند. خب به دلیل اعتباری که این مجموعه کسب کرده، راحت تر می توانیم در ایجاد امکانات برای مردم این منطقه بخصوص برای قشرکشاورز، دامدار و افراد محروم اقدامی انجام دهیم.

و در مورد بحث مهاجرت معکوس هم در مدت سه چهارسالی که اینجا هستیم ده دوازده تا خانه جدید ساخته شده. چهار خانواده از کرج به این روستا برگشتند. حتی یک نفر از آنان یک تاکسی صفر کیلومتر خریده بود و حاضر بود در کمپ با ما همکاری کند. علاوه بر آن ازمینی بوس هایی که در روستا هست و برای سرویس کارگران استفاده می شود، در روزهای تعطیل به داخل کویر، ابیانه، جاهای مختلف تور می برند. از این طریق هم توانسته ایم برای تعدادی از اهالی روستا اشتغال ایجاد کنیم. یک نفر از دوستان ما تصمیم گرفت در این محل یک کارخانه را احداث کردند که کار دوزندگی را انجام می دهد و با ارگان های دولتی مثل هلال احمر و بیمارستان ها و سایر ارگان ها در تماس هستند.

دکتر شعبانعلی: در واقع مسیر توسعه برای روستاییان هموارتر شده است.

مهندس واقفی: بله. این کارخانه هنوز در دست احداث هست ولی هم زمان دو سوله از دانشگاه آزاد اجاره کرده و در حال حاضر 140 نفر از خانم ها در حال گذراندن دوره آموزشی هستند. که این عدد به 900 نفر خواهد رسید.

دکتر شعبانعلی: آقای مهندس، حدود 400 هزار نفر در حال شنیدن صحبت های ما هستند و آمارها نشان داده تعداد زیادی از شنوندگان ما در فاصله سنی 23 سال تا 35 سال هستند. قشر جوان تر جامعه هستند. اوضاع جامعه خیلی امیدوار کننده نیست. در شرایطی هستیم که افراد برای کسب ثروت بیشتر به دنبال راه های کوتاه مدت هستند. و اگر پولی دارند برای خریدن طلا و دلار و ملک هزینه می کنند. قاعدتا شما هم از این راه حل ها زیاد داشته اید. تا بتوانید خیلی راحت و بدون دردسر سرمایه خودتان را چند برابر کنید. برای ما جوان تر ها که خیلی حس خوبی نسبت به شرایط جامعه نداریم چه توصیه ای دارید؟

مهندس واقفی: اول اینکه شما اصلا احساسات بدی ندارید. و در پاسخ به سوالتان باید این نکته را خدمت شما عرض کنم که پول آسایش می آورد ولی لزوما باعث رسیدن به آرامش نمی شود. شما نمی توانید آرامش را با پول بخرید. آرامش نیاز به فکر و خلاقیت و مهربانی، دوستی و عاطفه دارد. نیاز به نوع دوستی دارد. من در زندگی بیشتر از اینکه به آسایش فکر کنم به دنبال رسیدن به آرامش بوده ام. تمام اوقاتی که من دراین مجموعه حضور دارم اصلا جزو ساعات عمرم محسوب نمی شود. من با توجه به شرایط سنی که دارم شاید باورتان نشود روزانه حدود 15 ساعت در اینجا فعالیت می کنم. و اصلا احساس خستگی نمی کنم. مهم این است که از زندگی خود لذت ببریم. هیچ کس داشتن ثروت را منع نمی کند ولی باید طوری از ثروت استفاده کنید که دیگران هم بتوانند از آن استفاده کنند. خداوند برخی صفاتش را در برخی انسان ها قرار می دهد. مثل بخشندگی، کارآفرینی، خلاقیت. این ها جزو صفات پروردگار است که به بعضی افراد هدیه می کند. البته به همه هدیه می کند منتها فقط بعضی افراد هستند که از آن استفاده می کنند.

دکتر شعبانعلی: اگر باز هم سرمایه ای در اختیار شما قراردهند چه فعالیتی انجام خواهید داد؟ آیا در حال حاضر پروژه جدیدی در دست دارید؟

مهندس واقفی: یکی دو طرح داریم. تصمیم داریم گردشگری  در جنگل ها را به شیوه ای متفاوت راه اندازی کنیم تا موجب شود مردم یک احساس مسئولیت بیشتری نسبت به درختان و حفظ جنگل ها و اینکه از آتش سوزی در جنگل ها جلوگیری شود داشته باشند. همچنین در منطقه آزاد قشم، در زمینه تاسیس امکانات تفریحی کاری به ما پیشنهاد شده. چون به قشم صرفا به دید تجاری نگاه می شود.

دکتر شعبانعلی: من ممنونم که شما این فرصت را به ما دادید و پذیرفتید که با ما گفتگو کنید.

به نقل از سایت محمد رضا شعبانعلی

soli