منابع انسانی اصلیترین سرمایه هر سازمان است و هر سازمانی در راستای ماموریت و تحقق اهداف و اجرای استراتژیهای خود باید اقداماتی را در زمینه منابع انسانی انجام دهد.
در این راستا هر فعالیت سازمان باید به فعالیتهای کوچکتر تقسیم و به صورت شغل طراحی شود تا یک نفر بتواند آن را انجام دهد. پس از طراحی شغل باید برنامه ریزی لازم برای جذب منابع انسانی صورت گیرد. از طریق کارمند یابی، منابع انسانی بالقوه شناسایی میشود و از طریق سیستم انتخاب به استخدام سازمان درمیآیند. پس از آن مراحل جامعه پذیری فرد در سازمان صورت میگیرد. با استقرار فرد در شغل مورد نظر باید سیستم جبران خدمات (حقوق و دستمزد) وی مشخص شود. برای ایجاد انگیزه در کارکنان و شناسایی افراد با عملکرد بالا باید سیستم مدیریت عملکرد کارکنان استقرار یابد و بر اساس ارزیابی عملکرد افراد، آموزش های لازم در زمینه رفع نقاط ضعف و توسعه توانمندی های لازم به آنها داده شود و فرد برای طی مسیر شغلی و جانشینی در مشاغل کلیدی سازمان آماده گردد. ایجاد سیستم پاداش و در عین حال سیستم انضباطی موثر در زمینه را برای بهبود عملکرد فراهم میآورد. در این راستا لازم است که آینده کارکنان پس از جدایی از سازمان و بازنشستگی نیز مدنظر قرار گیرد و در طول دوران خدمت تدابیری برای آن اندیشیده شود.
برای رقابت در جهان امروز، صرفا کیفیت محصولات و فناوری جدید کفایت نمیکند و منابع انسانی به عنوان مزیت رقابتی پایدار مطرح است. به عنوان مثال بانکهایی که دارای خدمات کاملا مشابهی هستند و ما شاهد موفقیت یک یا چند بانک از میان بانکهای موجود هستیم، عامل اصلی این موفقیت فقط منابع انسانی آنهاست.
در هر سازمانی برای جهت دهی و کنترل منابع انسانی نیاز به یک مدیر منابع انسانی میباشد که وظایف مدیریت منابع انسانی به شرح زیر است:
- تدوین استراتژیهای منابع انسانی در راستای استراتژیهای سازمان
- تجزیه و تحلیل و طراحی و ارزشیابی مشاغل
- برنامه ریزی برای تامین منابع انسانی مورد نیاز در آینده
- کارمند یابی
- انتخاب شایستهترین افراد کاری متصدی مشاغل سازمان
- استخدام و تنظیم برنامه های جامعه پذیری کارکنان جدید به سازمان
- طراحی سیستم جبران خدمات کارکنان
- طراحی سیستم مدیریت عملکرد کارکنان
- طراحی سیستم پاداش فردی و تیمی
- آموزش و توسعه منابع انسانی
- جانشین پروری و طراحی مسیر شغلی
لازم به ذکر است که اقدامات مربوط به منابع انسانی تنها وظیفه مدیریت منابع انسانی نیست و تصمیمات آن اغلب به طور مستقیم در عملکرد و سود دهی سازمان تاثیر میگذارد. مدیریت منابع انسانی میتواند با افزایش بازده کار، اتخاذ تدابیری برای کاهش غیبت، طراحی صحیح مشاغل، پیشگیری از ترک خدمت کارکنان و کاهش هزینههای ناشی از آن و ... هزینههای سازمان را کاهش و سود آن را افزایش دهد.
نتیجه اینکه هدف اصلی مدیریت منابع انسانی کمک به عملکرد کل سازمان است. اگرچه واحد منابع انسانی نمیتواند به طور مستقیم در تخصیص سایر منابع سازمان نقش داشته باشد، ولی با توجه به نقش منابع انسانی در تمام واحدها، مدیریت منابع انسانی میتواند با طراحی سیستمهای کارا و اثر بخش منابع انسانی زمینه بقا، سود آوری، کارایی و توسعه سازمان را فراهم کند.
برگرفته از کتاب مدیریت منابع انسانی دکتر آرین قلی پور
گزارش